حق مادر .

فحق امک أن تعلم أنها حملتک حیث لا یحمل احد احدا ؛ و أطعمتک من ثمرة قلبها مـا لا یطعم احد احدا؛ وأنها وقتک بسمعها و بصرها و یدها و رجلها وشعرها و بشرها وجمیع جوارحها مستبشرة بذلک؛ فرحة؛ موبلة؛ محتملة لما فیه مکروهها وألمها و ثقلها وغمها؛حتى دفعتها عنـک یدالقـدرة وأخرجتـک الى الارض فرضیت أن تشبع و تجوع هى وتکسوک وتعرى وترویک وتظمأ وتظلک وتضحى وتنعمک ببؤسها وتلذذک بالنوم بأرقها وکان بطنها لک وعاءاً وحجرها لک حواءاً وثدیها لک ثقاءاً ونفسها لک وقاءاً؛ تباشر حرالدنیا وبردها لک و دونک ؛ فتشکرها على قدر ذلک ولاتقدر علیه الا بعون الله و توفیقه .

ترجمه : اما حق مادر برتو آنست که بدانی او حمل کرده است ترا نه ماه طوریکه هیچ کس حاضر نیست این چنین دیگری را حمل کند و به تو شیره جانش را خورانده است قسمی که هیچ کس دیگر حاضر نیست اینکار را انجام دهد و با تمام وجود ؛ با گوشش چشمش ؛ دستش ؛ پایش ؛ مویش ؛ پوست بدنش و جمیع اعضا و جوارحش ترا حمایت و مواظبت نموده است و اینکار را از روی شوق و عشق انجام داده و رنج و درد و غم و گرفتاری دوران بارداری را به خاطر تو تحمل نموده است ؛ تا وقتی که خـدای متعال ترا از عالم رحم به عالم خارج انتقال داد .

پس این مادر بود که حاضر بود گرسنه بماند و توسیر باشی ؛برهنه بماند و تو لباس داشته باشی ؛ تشنه بماند و تو سیراب باشی ؛ در آفتاب بنشیند تا تو در سایه او آرام استراحت کنی ؛ ناراحتی را تحمل کند تا تو در نعمت و آسایش به زندگی ادامـه داده و رشد نمائی و در اثر نوازش او به خواب راحت و استراحت لذیذ دست یابی .

شکم او خانهء تو و آغوش او گهواره تو و سینه او سیراب کننده تو و خود او حافظ و نگهدارنده تو بود ؛ سردی و گرمی دنیا را تحمل میکرد؛ تا تو در آسایش و ناز و نعمت زندگی کنی .

پس شکر گزار مادر باش به اندازهء که برای تو زحمت کشیده است؛ و نمی توانی از او قدر دانی نمائی مگر به عنایت و توفیق خداوند متعال .

 حق پدر .

وأما حق أبیک فتعلـم أنـه أصلک و أنـک فرعـه و أنـک لولاه لم تکـن ؛ فمهما رأیت فى نفسک مما یعجبک؛ فاعلم أن أباک أصل النعمة علیک فیه واحمدلله و اشکره على قـدر ذلک ولا قوة الا بالله .

ترجمه : اما حق پدرت بر تو آنست که بدانی او اصل و ریشه تست؛ و تو فرع و شاخه او هستی؛ و اگر او نبود تو نبودی ؛ پس هر وقت در خودت چیزی می بینی که موجـب پیدا شدن غرور در تو می گردد ؛ متوجه باش که پدرت اصل و اساس آن نعمت است و خداوند را به خاطر این نعمت بزرگ ستایش کن و از او تشکر کن به اندازهء نعمتی کـه به تو ارزانی نموده است و قوتی نیست مگر به قوت خداوند متعال .

حق فرزند بر پدر و مادر

حق فرزند تو آنست که بدانی او از توست و در این جهان در نیک و بد خویش وابسته توست و با تو نسبت به پرورش دادن خوب و راهنمایی کردن او به راه پروردگارش و یاری رساندن به او در اطاعت خداوند هم درباره خودت و هم حق او مسئول هستی و بر اساس این مسئولیت پاداش میگیری و کیفر میبینی پس در کار فرزند همچون کسی عمل کن که کارش را در این دنیا به حسن اثر خویش آراسته میکند و تو به سبب حسن رابطه میان خود و او و سرپرستی خوبی که از او کرده ای و نتیجه الهی که از او گرفته ای نزد پروردگار خویش معذور باشی و قوتی نیست مگر قوت خداوند متعال.

حق برادر

اما حق برادرت آنست که دست و بازوی قدرت تو و پشت و پناه تو میباشد و باعث توست که متکی به او هستی و نیرو و توان تو میباشد که بدان وسیله –به دشمن- حمله میبری پس مبادا از او در راه معصیت خدا بعنوان اسلحه استفاده کنی و همچنین ابزاری در راه ظلم و پایمال کردن حق خدا قرار دهی کمک و یاری او در مقابل هوای نفس و پشتیبانی از وی در مقابل دشمن را ترک مکن با این همه اگر او مطیع امر پروردگارش بود و دستور را بخوبی پذیرا بود چه بهتر و اگرنه باید خداون نزد تو مقدم بر او و عزیزتر از او باشد...

ضرورت رعایت حقوق همسایه را میتوان از سفارش ائمه به حقوق ایشان در روایات متعددی به دست آورد.علی علیه السلام در آخرین وصایای خود چنین میفرماید:

الله الله فی جیرانکم فانهم وصیه نبیکم مازال یوصی بهم حتی ظننا انه سیورثهم .

 از خدا بترسید از خدا بترسید درباره همسایگان که همواره مورد سفارش پیامبرتان بوده اند.

آن حضرت بقدری در باره آنان سفارش میکرد که گمان میبردیم برای ایشان میراثی قرار خواهد داد یعنی دستور خواهد داد که همسایه از همسایه ارث ببرد. آزار رساندن به دیگران اعم از همسایه ها و غیر آنها از اموری است که قبل از هر چیز با فطرت آدمی ناسازگار است و هیچ عقل سلیمی آن را نمی پسندد. به رسول خدا صلی الله علیه واله عرض شد: فلان زن روزها روزه می گیرد وشبها به نماز می ایستد و صدقه می دهد ولی همسایه خود را نیز با زبانش می آزارد. حضرت فرمود:

 لا خیر فیها هی من اهل النار

  خیری در او نیست او اهل آتش است.

از امام صادق علیه السلام نقل شده که پس از جدایی حضرت یعقوب و فرزندش یوسف فرزند دیگرش بنیامین نیز از او جدا شد این پیامبر بزرگ روزی در حال مناجات به درگاه خداوند عرض کرد بار الها دوری از یوسف و نابینایی مرا کم بود که بنیامین را نیز از من گرفتی؟ به او وحی شد ای یعقوب من اگر فرزندانت را میرانده باشم برایت زنده میکنم و به تو برمیگردانم ولی آیا به یاد داری که در فلان روز گوسفندی کشتی و آن را کباب نموده با اهلت خوردی و به فلانی و فلانی که همسایه تو و روزه دار بودند چیزی ندادی؟ کنایه از این که این بلا به سبب بی توجهی تو به آن همسایه است.

مقدمه :

حجاب همواره بخشی عمده از رسالت انبیاء و اولیاء ادیان و علما بوده است به طوری که یکی از وظایف علمای دین و جامعه مقوله عفاف است. اساس اسلام سعادت و نجات آدمی است و باورهای دینی و احکام اخلاقی و فقهی در احکام الهی مربوط به پوشش زن نیز با این فلسفه و حکمت حکیمانه صادر شده است. زن با رعایت حجاب اسلامی، به تهذیب و تزکیه نفس و ملکات نفسانی پرداخته و قرب الهی را فراهم ساخته و زمینه رشد معنوی مردانرا هم در اثر حفظ نگاه فراهم می کند. حجاب از کارکرد اجتماعی نیز برخوردار است، غرایز و التهاب جسمی و معاشرت های بی بندوبار را کنترل و بر تحکیم نظام خانواده افزوده و از انحلال کانون محکم زناشویی جلوگیری و امنیت اجتماعی را فراهم میسازد. حجاب و پوشش اسلامی و به تبع آن، حفظ نظام خانواده نیز از آن رو ارزش دارند که تامین کننده سعادت آدمی و منشاء قربالهی هستند.    
هدف و فلسفه حجاب در اسلام:          
هدف از قانون حجاب در اسلام، دست یابی به عفاف و فضیلتی نفسانی و اخلاقی است که از طریق آن برای شخص و جامعه فراهم می آید. از این رو خداوند درسوره احزاب حجاب را عامل مهمی برای مصونیت از اذیت و آزار از سوی دیگران به ویژه بیماردلان بر می شمارد؛ زیرا با مصونیت یابی شرایط برای دست یابی به فضایل بیشتر برای آدمی فراهم می شود ، عفت ورزی و ایجاد شرایط عفاف در انسان موجب می شود تا نفس از هر زشتی محافظت شود و امکان سوءاستفاده و نیز نسبت های ناروا به انسان برای دیگران فراهم نگردد. پس با توجه به آنچه گفته شد می توان نتیجه گرفت که هدف از حجاب واقعی، دست یابی به فضیلت اخلاقی عفت است که مدیریت عقل بر نفس و چیرگی بر آن در چارچوب های پذیرفته شده و فطری و طبیعی بشمار می رود .

ادامه مطلب...

تعریف مهارت های زندگی:

توانایی انجام رفتار سازگارانه و مثبت به گونه ای که فرد بتواند با چالش ها و ضروریات زندگی روزمره خود کنار بیاید.

مهارت های زندگی ابزاری قوی در دست متولیان سلامت روانی جامعه در جهت توانمند سازی جوانان در ابعاد روانی اجتماعی است این مهارت ها به افراد کمک می کنند تا مثبت عمل کرده، هم خودشان و هم جامعه را از آسیب های روانی اجتماعی حفظ کرده و سطح بهداشت روانی خویش و جامعه را ارتقاء دهند.

ده مهارت زندگی:

مهارت های زندگی شامل ده مهارت اصلی و اساسی هستند از جمله :

1- خودآگاهی:

توانایی شناخت و آگاهی از خصوصیات، نقاط ضعف و قوت، خواسته ها، ترس و انزجار است. رشد خودآگاهی به فرد کمک می کند تا دریابد تحت استرس قرار دارد یا نه و این معمولا پیش شرط ضروری روابط اجتماعی و روابط بین فردی مؤثر و همدلانه است.

2-  همدلی:فراگیری نحوه درک احساسات دیگران،

در این مهارت فرد می آموزد که چگونه احساسات افراد دیگر را تحت شرایط مختلف درک کند، تفاوت های فردی را بپذیرد و روابط بین فردی خود را با افراد مختلف بهبود بخشد.

3- ارتباط مؤثر

این توانایی به فرد کمک می کند تا بتواند کلامی و غیر کلامی و مناسب با فرهنگ، جامعه و موقعیت، خود را بیان کند بدین معنی که فرد بتواند نظرها، عقاید، خواسته ها، نیازها و هیجان های خود را ابراز و به هنگام نیاز بتواند از دیگران درخواست کمک و راهنمایی نماید. مهارت تقاضای کمک و راهنمایی از دیگران، در مواقع ضروری، از عوامل مهم یک رابطه سالم است.

ادامه مطلب

1- به نوجوانان خود کمک کنید تا دوستان مناسبی پیدا کنند که آنان را همان طور که هستند بپذیرند. دوستان فرزندان خود را به منزل دعوت کنید تا شناخت بیشتری از آن ها به دست آورید.       

روانشناسان معتقدند در دوره ی نوجوانی، نقش خانواده کم رنک تر از گذشته شده و گروه همسالان و دوستان نقش مهمی در زندگی نوجوانان بازی می کنند. از این رو آموزش مهارت های چگونگی انتخاب مناسب گروه دوستان و شیوه های مؤثر رفتاری برای برقراری ارتباط مناسب و تعامل صحیح با همسالان حائز اهمیت است.

نقش والدین در شیوه ی دوست یابی فرزندانشان حائز اهمیت است. والدین باید تکنیک های دوست یابی را به فرزندان آموخته و در شیوه دوست یابی فرزندانشان دخالت غیرمستقیم داشته باشند و با آگاهی از نوع شخصیت فرزندانشان آنها را در انتخاب دوست راهنمایی کنند.        

والدین باید توجه داشته باشند، دوستانی که فرزندانشان اوقات فراغت را با آنها سپری می کنند از لحاظ فرهنگ خانوادگی، باورهای مذهبی، سن، ارزش های تربیتی و... با یکدیگر همخوانی داشته باشند.

2- به جای تمرکز بر اشتباهات نوجوانان، بر آنچه انجام داده اند و مورد قبول شماست، تکیه کنید.

ادامه مطلب...